YAZ DEPRESYONU NEDEN OLUR ?
Güneşin parlak ışıkları modunuzu düşürüyor sıcak havalardan aşırı bunalıyor ve yazın gelmesini hiç istemiyor iseniz maalesef yaz depresyonu yaşıyor olabilirsiniz.
Bu durum Mevsimsel duygu durum bozukluğu olarak tanınıyor. Klasik depresyon belirtilerinin yaz aylarına özgü şekilde ortaya çıktığı belirtileri açıklamak için kullanılıyor. Maalesef yapılan araştırmalarda yılın en canlı, en renkli, en ışık dolu günlerinde bile mevsimsel depresyon görülebiliyor.
Yaz depresyonunun en belirgin belirtileri arasında sinirlilik, uyku problemleri, iştah değişiklikleri, huzursuzluk, anksiyete ve odaklanma problemleri olabilir. İlgi ve istek kaybı, aşırı hassasiyet, dışarı çıkmak istememe, karanlıkta oturma şeklinde sıralanabilir.
Altta yatan birçok sebebi olmakla birlikte uyku düzenleyici hormon olan melatoninin azalması, yazın uyanık kalma süresinin uzaması, ve biyolojik saatin bozulmasına ve depresif duygulara neden olabilir.
Yaz aylarında kişilerde depresyon görülme nedenleri arasında sosyal medyanın etkisi de var elbette. Sosyal medyada yapılan lüks görünümlü tatil paylaşımları kişinin kendi hayatı dışında başkanlarının çok mutlu, çok mükemmelmiş harika bir hayatı varmış gibi görünmesi, gerçekçi olmayan bir algıya neden olabilir. “ o yapıyor ben niye yapamıyorum ? ” şeklindeki bir zihniyet kişiyi depresif bir ruh haline de sokabilir.
Günümüzde bağımlılığın kategorilerinden olan “Sosyal Medya Bağımlığı” denilen şey patolojik hale gelmiş ve birçok hastalığa da davetiye çıkarmaktadır. Yediğini, içtiği suyu- çayı- kahveyi paylaşmak, az olana çok anlam yüklemek, yok olanı varmış gibi göstermek, ailevi mahrem alanlarını olduğu gibi ifşa edip yayınlamak, alkışlanma ve onaylanma ihtiyacının olduğunu gösterir. Bu durum altta yatan travmaların ve birçok psikolojik rahatsızlığın yansımasıdır.
Sosyal medyanın diğer bir etkisi de beden imajı üzerinedir. İdeal vücuda sahip olmanın zorunluluk gibi hissedilmesi kişinin beden algısını kötü yöne çekebilir. Çeşitli efektlerle yapılmış tatil video ve fotoğraflarda yayınlanan gerçekçi olmayan fit bedenlerin algısı ve çekiciliği kişinin kendi estetik algısını bozabilir ve mutsuzluğa sebebiyet verebilir. Her kişinin beden kitle indeksi farklıdır ve kendine özgüdür. Tüm bunları değerlendirerek sağlıklı bir metabolizmaya sahip olunma ihtiyacıyla bilinçlendirilmek ve yorumlamak gerekir.
Bu dönemde uyku düzenine sadık kalmaya özen gösterilmelidir. Sağlıklı dengeli beslenmek, bol sıvı almak, düzenli egzersiz yapmak önem taşır. Özellikle bunalma hissinden kurtulmak için güneşin tam tepede olduğu saatlerde dışarı çıkmamak, soğuk duş almak daha iyi hissedilmesine olanak sağlar. Akşam saatlerinde hafif yürüyüşler yapmak sosyalliği artırmak için çevreyle diyalog içinde olmak bu dönemi atlatmada yardımcı olabilmektedir.
Depresyon yaz döneminde de görülen tedavisi mümkün olan bir psikiyatrik bozukluktur. Risk faktörlerinin belirlenmesi ve hastalıktan korunmak için yapılacak müdahaleler hastalığın tedavisi kadar önemlidir. İlaç tedavisi ve psikoterapi, tedavi seçenekleri arasındadır. Mutlaka bir ruh sağlığı uzmanından destek alınmalıdır.
Bu vesileyle herkese, sağlıklı, mutlu, huzurlu, bol sohbetli, sevdiklerimizle birlikte keyifli afiyetli, kaymaklı dondurma tadında bir yaz dönemi geçirmenizi diliyorum. Sevgi ve Saygılarımla..
Psikolog Dr.Pınar AYDOĞDU ARSLAN